o biopic triste de Amy Winehouse

Os biopics sempre tiveron un punto peculiar interiormente da produción cinematográfica. Nesta categoría, as ficcións sobre os músicos poderían considerarse case un subxénero. Hai biopics musicais que adoptan un estilo máis convencional, pero que teñen igualmente unha calidade indiscutible, como no caso de Amadeus (1984) de Milos Forman – aínda que o cineasta reinventou as vidas de Mozart e Salieri -, Bird (1988) de Clint Eastwood sobre Charlie Parker, En la cuerda floja (2005) de James Mangold sobre a relación entre Johnny Cash e June Carter, Control (2007) de Anton Corbijn, un retrato en branco e desafortunado do ídolo dark Ian Curtis, ou a recente miniserie Pistol (2022) creada por Danny Boyle e Craig Pierce. Hai outros autores que decidiron xogar máis coa imaxinación, inspirarse en iconas da música para divertir, retornar a contar a historia desde un punto de traza menos convencional, como no caso de Last Days (2005) de Gus Van Sant, independientemente inspirado en Kurt Cobain, ou I’m Not There de Todd Haynes, que retrata a Bob Dylan a través de seis interpretes diferentes. 

Non todos os biopics musicais son para memorar. Moitos deles son escritos e producidos para satisfacer a demanda dos fans e a morbosidade do resto dos espectadores. Nesta categoría atopamos produtos lineais, poucos arriscados. No afán de contentar a todo o mundo e non mollarse en controversias, estas películas quedan a medio camiño entre o tópico e o emotivo-celebrativo. O recente filme One Love de Reinaldo Marcus Green sobre o “rei rastafari” Bob Marley, aínda que se lle recoñeza ao cineasta certa honestidade e amor sobre o músico, pertence a esta categoría. Back to Black sobre a cantante e compositora Amy Winehouse é outro máis. A directora, Sam Taylor-Johnson, dirixiu algún videoclip musical, a Cincuentas sombras de Congregación (2015), ademais dun biopic non renombrado sobre xuventude de John Lennon e o culebrón de Netflix Gypsy. As premisas xa non eran as mellores. A pesar disto, en Back to Black atopamos a Marisa Abela simbolizar fielmente a Amy Winehouse, aínda que o seu talento interpretativo finalmente resulta malgastado por un divisa que oscila entre o drama e os clichés da ‘comediante maldita’. 

Back to Black é unha película triste. Non só por retratar a autodestrución dunha cantante que acabou formando parte do Club dos 27, ao que pertencen Janis Joplin, Jim Morrison, Jimi Hendrix ou Kurt Cobain, tamén por ser unha ocasión perdida de humanizar a fraxilidade dunha comediante incrible canibalizada polo seu divulgado e os medios de comunicación. Aínda que o esforzo de Abela sexa innegable – a isto hai que engadir o traballo para conseguir o ton e o timbre vocal de Winehouse – o filme acaba sendo unha traducción actualizada, edulcorada, de Sid and Nancy (1986). 

Back to Black centrase demasiado en retratar os contornos da relación tóxica entre a cantante e o seu enamorado, sen pescudar as orixes do ‘mal de proceder’ de Amy e o seu traballo como comediante. É verdade que hai referencias ao jazz, as influencias musicais de Sarah Vaughan, Charlie Parker ou ás Shangri-Las, pero se reducen a citacións anecdóticas. 

Definitivamente Back to Black é un biopic correcto pero sen brillo. Para os que queiran coñecer máis a personalidade ademais do comisionado estético da malograda estrela Amy Winehouse recomendamos o documental – dispoñible en Amazon Prime Video – Amy (la chica detrás del nombre). Tampouco é unha obra explosiva e fáltalle investigación musical, pero, sen dubida, resulta poco mas completa e profunda.