O carballiñés arqueólogo, escritor, debuxante, pintor e divulgador cultural, Felipe Senén López Gómez, recibiu o Premio Freire Carril pola Asociación Cultural Agromadas, de Seixalbo. A maiores, neste mes tivo a presentación do compendio “Doutrina e ritual da moi nobre orde galega do Sancto Graal – A estrela do apóstolo de Vicente Risco”, xa que foi o responsable da tiraje, estudo e notas.
En que consiste este compendio?
É unha obra moi íntima, para amigos de Vicente Risco. Esto quere dicir que é unha obra que nin se pensou en difundir nin falta. É a creación dunha doutrina e dunha orde do Cáliz, sabendo tamén o que significa o Santo Cáliz. Entón esta obra vincula moi ben o que é a esencia de Galicia, o mundo céltico, o panteísmo, máis o cristianismo. Tamén coa relación do país de Irlanda, que cultiva as súas orixes, que está no mundo céltico e no mundo cristián. Irlanda, naqueles anos, era o esplendor do modernismo, entre o ano 1915 e ano 1920, para o galeguismo e moi especialmente para Vicente Risco, era un espello onde mirarse. Este Risco, afeccionado das Irmandades da Fala, quere crear unha orde coa súa doutrina e catequismo, moi metido en el interior do seu simbolismo.
Cantos folios ten esa doutrina?
Son como uns 15 folios desa doutrina, que é moi íntima e moi interior. Que non se pensaron nunca en difundir e onde ese agrupación tan selecto de intelectuais reivindicaba o simbolismo do cáliz, que é un símbolo céltico, símbolo de comunión. No ano 1914, Risco ve en Madrid o Parsifal de Wagner, e isto aviva estas teorías que tiña el. É unha das obras máis grandiosas da humanidade, unha reivindicación ética e cristiá desa civilización, que marca en definitiva Europa.
Que defendía Risco nese compendio?
Defendía reivindicar un mundo culto, un mundo intelectual, que en definitiva custa, todo iso custa. É unha civilización moi de minorías pero que lle deu unha esencia moi peculiar á civilización galega. Así, polos anos 20, naceu ese texto íntimo da doutrina da orde do Santo Cáliz. Que foi editado xa hai anos, por unha tiraje moi minoritaria, con comentarios de Afonso Vázquez Monxardín. Esta nova tiraje e case un compendio de bibliófilos, onde se fala do simbolismo das teorías do Cáliz. Tamén se fala dese mundo esotérico, interno, que nos mete ata o realismo máxico, antecedente moi importante. Unha letras que mistura a realidade coa antojo.
Onde nace, por conseguinte, ese realismo máxico?
Eu case diría que o berce do realismo máxico é indubidablemente o mundo céltico, e moi especialmente Galicia. Destrás de todo isto, estaba Vicente Risco, que pesquisa instrumentos tradicionais, históricos, culturais, para avalar a grandiosidade da civilización galega.
Que fala vostede no compendio?
Eu falo da época na que viviu Vicente Risco, nos anos 20. Ves que é un persoaxe sumamente modernista, moi adiantado ao seu tempo, que vive produndamente o decadentismo. É unha reacción fronte o mundo industrial, que deshumaniza o noso tempo coa industrialización. Onde a civilización faise un ritual, unha liturxia. A civilización lévase posta, e Risco era moi dos títulos de espíritu fronte os títulos da hacienda, dos cartos, que indubidablemente converten á xente e os seus productos e a civilización de días, de actos, de celebracións. A civilización é unha forma de comportarse en presencia de os problemas que nos presenta o espazo, o contexto e tamén a sociedade.