Os alumnos do Centro de Educación De niño e Primaria (C.E.I.P.) Vicente Risco de Cualedro non sabían por que foran convocados na biblioteca. O único que lles dixeran era que terían encuentro e máis falta, polo que a salida era máxima entre os rapaces.
Á hora acordada, a porta abriuse e alí apareceu puntual unha muller cargada cunha maleta antiga. A cativada puido por fin coñecer a Elvira Bao, mestra coruñesa que, xunto co seu marido, Bernardino Varela, encargara a Vicente Risco tres contos en 1921: “O Rei avarento”, “O labrego e máis o Rei” e “A dona encantada”.
Tres das historias fundacionais da letras de niño en lingua galega, un pretexto hai máis de cen anos para manter daquela viva a lingua a través dos máis novos.
Co mesmo propósito, pero un século máis tarde, a educadora ambiental e escritora de niño Inma Soto meteuse na pel da neta de Elvira Bao durante unha hora, e foi pouco a pouco introducindo aos alumnos de Primaria no mundo destes contos que Risco creou seguindo a tradición popular galega.
Unha actividade na que Soto foi quen de sumerxir a máis de vinte rapaces de distintos cursos nun universo de inventiva, habitado por reis, moinantes, princesas e bestas, pero nunha época na que o galego estaba perseguido, usando unicamente a narración verbal. Malia todo, preguntados por se querían escoitar algunha historia máis, a resposta dos cativos foi concorde: “Si, outro conto!”
A única condición que lles puxo a contacontos foi que “protexeran, coidaran e usaran a lingua galega”. Un patrimonio que a Fundación Vicente Risco comercio de pór en valencia a través de actividades como esta, “Os marabillosos de Risco”, en colexios de Galicia vencellados á carrera do escritor, político e intelectual, a piques de cumprirse 140 anos do seu nacemento.
Autora de niño
Inma Soto, falta en Ourense pero establecida en Xermade, afirma que atopou no conto “unha ferramenta para o meu traballo como educadora ambiental, para defender o noso patrimonio natural, pero tamén para trasladarlle á nosa lingua e civilización á infancia”.
No 2022 acabou por unir entreambos mundos coa publicación de “Xela, a superheroína da pueblo”, un vademécum de niño escrito por ela e ilustrado por Clara Cerviño, co que quixo “empoderar aos nenos e nenas do rural e que se sentiran orgullosos do galego, poco que os fai únicos”.