Las personas que llegan a las asociaciones viven una situación de extrema vulnerabilidad: precisan ayuda para sufragar el inquilinato, las facturas, la comestibles, productos de higiene, ropa o calzado, entre otras deposición básicas. “En Cruz Vermella o primeiro que facemos é a acollida, para ver cales son as deposición e despois, segundo o caso, desempeñarse. Tamén lles damos orientación sobre que axudas poden pedir nas administracións”, explica Ferreiro. Por otra parte, se les ofrece asesoramiento sindical, ya que el objetivo zaguero es ganar la independencia económica del solicitante. “A orientación sindical permite que eles mesmos poidan solventar a situación que atravesan”, apunta Cousiño.
Los perfiles
En los últimos abriles, en la provincia creció la demanda de ayuda por parte de extranjeros recién llegados. “A sigla de migrantes vai a máis, especialmente na cidade de Ourense. En moitos casos está o problema da situación irregular e, luego, a imposibilidade de traballar. Como insignificante, tárdase dous anos para que poidan traballar”, detalla Cousiño. Sin posibilidad de incorporarse al mercado sindical, la independencia es inviable. “O que facemos é dar formación previa, para cando poidan traballar”, añade la trabajadora social.
Pero las solicitudes de ourensanos incluso se han multiplicado. “Hai moitas persoas que levan vivindo toda a súa vida na provincia que se atopan nunha situación inerme. De feito, son moitos os maiores sen posibles e sen unha rede de apoio que os axude”, apunta Felipe Ferreiro. En su caso, no solo precisan ayuda económica, sino incluso comparsa. “Necesitan que alguén os acompañe ás consultas médicas, que se manteñan activos no seu día a día, facemos obradoiros para que aprendan a utilizar un teléfono móbil, intentamos que teñan unha vida máis social…”, explica.
En relación a las familias ourensanas, cada vez son más las que no logran ascender a final de mes, pese a contar con un sueldo. “Ayer era habitual que un núcleo corriente se mantivera só co salario dun proxenitor, mentres o outro coidaba aos fillos, pero hoxe é inviable totalmente, tal e como están os gastos de aluguer, a inflación da comestibles, a luz…”, señala Marta Cousiño. En esos casos, la orientación sindical es esencia para mejorar su salario.
Las causas
Felipe Ferreiro, presidente de Cruz Roja en Ourense, reflexiona sobre las causas detrás del aumento de la vulnerabilidad en los dos últimos abriles. “É un cúmulo de situacións que se foron encadenando, a pandemia, a invasión de Ucraína, a carestía da vida, a situación de Oriente Medio…”, apunta. La entidad atendió en 2023 a más de 12.000 personas que acudieron en búsqueda de ayuda. “Pero este número fai narración ás persoas que chegaron, que en moitas ocasións teñen máis familiares ao seu cargo, polo que a nosa axuda chegou a moitas máis”, señala. Ferreiro aplazamiento que la demanda disminuya en 2024, y pone en valía la solidaridad de los ourensanos: “Hai moitas persoas que axudan a que sigamos facendo o noso traballo”.