Este sábado á tarde Dávila manterá unha conversa coa escritora Marta Orriols titulada “A vida cotiá como materia prima na humanidades coetáneo”, ás 17,30 horas, na sala de exposicións A Taller. Ademais, a Feira de Editoras Galegas estará aberta de 11,00 a 21,00 horas.
Cando decidiu escribir?
Sempre fun unha nena que leu, que atopou na recital un espazo no que me sentía moi ben. E o interese por ir escribindo foi xurdindo de aí. Despois tiven a oportunidade de anunciar os meus libros, e algúns deles funcionaron ben. Tiven boa fortuna en moitos sentidos e seguín escribindo. Non houbo un momento catártico no que decidise ausencia.
A xente nova agora xa non ten un Xabarín Club.
As xeracións de hoxe, se cadra, xa non precisan as mesmas fórmulas que tivemos nós. Creo que é evidente que hai unha recesión da lingua dun tempo a esta parte: por número de falantes, por competencia, por cuestións que teñen a súa orixe nas políticas lingüísticas dos últimos 20 ou 15 anos. Gustaríame máis pensar, quen teña que pensar, en que precisan as xeracións de hoxe. Ás veces, cando pedimos que volva o Xabarín, pedimos que volvan os anos 90. Daquela os nenos víamos os debuxos nunha franxa tomando a merenda, pero agora xa non. Habería que realizar en dúas vías: consumir o que hai, e propoñer o que queremos que haxa. Certo tipo de queixa permanente, lonxe de ser un revulsivo, ás veces é un escudo para non facer ausencia.
A civilización en galego e o uso da lingua, traxectorias opostas.
Non podemos conducirse alleos á circunstancia de que escribir en galego é unha escolla. Non pasa ausencia por dicilo. Unha cousa é o plano íntimo, no que facelo é unha escolla natural e con normalidade. E outra é o plano notorio, de circunstancia de conflito lingüístico, na que esa escritura en galego logo se proxecta. Con todo, eu tamén observo que esta pregunta poucas veces se lles fai a escritores, músicos e artistas galegos que deciden optar pola outra opción. Ás veces creo que se sobreentende que osar non escribir en galego é unha opción natural e indeterminado, e que a outra é o contrario. Habería que indagar tamén nas outras escollas, porque non escribir en galego tamén o é. Pero sempre se carga a pregunta nas autoras que escribimos en galego, porque non pasamos todo o día pensando exceptuar o idioma en cada frase. O que quero dicir é que se consideraría unha pregunta incómoda se se fixera ao contrario. Non me parece mal, pero tamén é incómoda dende esta facción, non para min persoalmente, pero incómoda porque te pon no campo de ter que defender unha posición que creo que xa defendemos de facto.
Canto ten cambiado Santiago?
Na última plazo houbo unha presión que medrou exponencialmente co turismo e, sobre todo, co mercado do aluguer. Hai unha sensación de que conducirse en Santiago é cada vez máis complicado. Pero eu son moi de alí, adóroa. Ten as súas cousas boas e malas, tampouco a teño idealizada Espero que a humanidade vaia transitando cara maneiras máis humanas de conducirse nas cidades. Pero sinceramente tampouco me ten pinta de que todo isto vaia a mellorar moitísimo.
Por zaguero, algún referente?
Penso que hai poco que mudou de maneira central a miña forma de relacionarme coa humanidades e que ocorreu nun momento inconcreto e progresivo. Decateime de que levaba toda a miña vida de adolescente e primeira xuventude lendo un canon intelectual masculino, que ademais impactaba moito na miña maneira de escribir, porque asumira de forma inconsciente que para ser escritora tiña que ser escritor. Porque entendera que ese canon era a humanidades. Así que houbo unha etapa na que comecei a ler autoras, e acabaron revelando e impoñendo as súas voces. Falo de moitas autoras americanas de contos, e que me levaron a unha certa estilización da linguaxe e unha inclinación por escribir claro.