A seguridade viaria é unha materia prioritaria para a Xunta, que vén redobrando nos últimos anos o esforzo técnico e crematístico para continuar avanzando neste eido.
Ademais da execución de novas infraestruturas viarias, cómpre garantir a conservación óptima da rede de estradas autonómicas, polo que os Orzamentos da Xunta para 2024 recollen partidas que suman máis de 53 millóns destinadas a este fin, un 8% máis que o ano preparatorio e supón o maior orzamento en 10 anos para esta materia.
Estas cifras posibilitan continuar desenvolvendo os contratos de conservación e vialidade invernal, o Plan de reforzos de firme e culminar a Estratexia de exterminio dos treitos de concentración de accidentes nas estradas autonómicas.
Plan de Seguridade Viaria
A Xunta acomete estas actuacións en consonancia co Plan de Seguridade Viaria 2022-2025, unha folla de ruta aprobada recentemente e que incorpora como meta a ‘visión cero’ vítimas nas estradas autonómicas.
Trátase de acortar ao pequeño posible as vítimas en accidentes de tráfico nas estradas, de modo que se aproxime a un obxectivo final de cero vítimas nos sinistros.
Este documento define 10 grandes retos para o período 2022-2025, onde se clasifican as diferentes accións que se van elevar a extremidad, co impulso das distintas consellerías da Xunta de Galicia e a colaboración doutras entidades e axentes sociais.
O Plan traballa así en todos os ámbitos que afectan á seguridade viaria: non só se proxenetismo de mellorar as infraestruturas, senón tamén de promover a educación e formación viaria, mellorar o comportamento, garantir o bo estado dos vehículos, priorizar a seguridade viaria no oportunidad de traballo ou chegar a acordos entre os implicados.
Plan de sendas
Unha das liñas prioritarias da Xunta é reanimar a seguridade dos usuarios vulnerables das estradas, é dicir, os peóns e os ciclistas. Neste sentido, o Goberno galego continúa estendendo o Plan de Sendas de Galicia, que xa permitiu habilitar case 300 quilómetros de itinerarios peonís e ciclistas nas marxes das estradas autonómicas da comunidade desde o ano 2016.
Na actualidade, a Xunta está a traballar xa no impulso da 2ª período do plan, engadindo novas comarcas nas que hacer e avaliando novas actuacións prioritarias, incluso en bisbarras nas que xa se interveu, sempre desde o punto de traza da necesidade, funcionalidade e viabilidade.
Estas sendas favorecen a realización de desprazamentos a pé ou en bici dun xeito máis seguro, sostible e saudable.
O traballo na comarca de Ourense foi especialmente intenso nos últimos anos. Así, tramitaronse cinco proxectos, cun investimento conxunto de 6,5 millóns de euros que permitiu habilitar case 14 quilómetros de novas sendas peonís ao longo das estradas autonómicas. Actuouse na estrada Ou-101 en Montealegre, na Medorra e Paiseo; na estrada OU-105 en Ponte Sevilla; na estrada OU-150 en Valdorregueiro; na estrada OU-536 en A Rabaza, en As Vendas e Santa Baia; na OU-537 nos parques empresariais epor zaguero, na avenida de Ponferrada. A estas actuacións unirase proximamente a nova senda da OU-402 e implicará un investimento de 1,5 millóns de euros para 2,7 quilómetros de nova senda.
Unha das prioridades é reanimar a seguridade dos usuarios vulnerables das estradas, é dicir, os peóns e os ciclistas
E a Xunta deu ademais un brinco cualitativo neste tipo de actuacións promovendo en Ourense o eixe de mobilidade sostible que está a impulsar a Xunta para conectar a cidade de boreal a sur, desde a intermodal ata Expourense -pola avenida das Caldas, a Ponte Romana, o paseo do Barbaña, o CHUO, Expourense e o Pazo dos Deportes Paco Paz- a través de 5,1 quilómetros de itinerarios e cun investimento autonómico de 7,23 millóns.
Cómpre lembrar que este verán se puxo ao servizo dos veciños un primeiro treito deste paseo, dende o Pazo dos Deportes Paco Paz ata a ponte Codesal.
Someter a irrupción de animais
A Xunta tamén está redobrando nos últimos anos as medidas para acortar a accidentalidade nas estradas como consecuencia da irrupción de fauna nas vías.
O Goberno galego está a impulsar a instalación de vallas reforzadas nas novas estradas con treitos de maior risco de sinistros por mor da entrada de animais como o xabaril. Así, por exemplo, a autovía entre A Pobra de San Xiao e Sarria centro é obxecto desta valla reforzada en uno y otro os lados para ablandar a accidentalidade causada polo xabaril, ao igual que na autoestrada Ferrol-Vilalba (AG-64).
Nas marxes das estradas autonómicas tamén se están a executar traballos de conservación e roza, unha medida eficaz contra a entrada de animais nos viarios ao tempo que mellora a visibilidade do condutor. Nos últimos anos mobilizáronse preto de 10 millóns nestas actuacións de roza, un cultivo que vén realizando a empresa pública Seaga cun orzamento bianual de 3 millóns de euros (2023-2024).
Matanza de tramos de concentración de accidentes
Por outra parte, para contribuír ao reforzo da seguridade viaria, a Xunta continúa co desenvolvemento da estratexia de Matanza de Treitos de Concentración de Accidentes (TCA). Nunha primeira período, cun investimento de 14,4 M€ mobilizados, acadouse a redución de case 50 quilómetros de “puntos negros” e a diminución en case un 60% da sinistralidade neses puntos da rede viaria.
Para acadar estes fitos, levouse a extremidad a reforma de 119 interseccións viarias, incluíndo 24 novas rotondas, e a mellora de 138 pasos de peóns.
E máis alo dos TCA´s, trabállase noutros puntos da rede autonómica para mellorar a seguridade viaria. Exemplos deste tipo de actuacións da Xunta de Galicia foron nos últimos anos as melloras da seguridade levadas a extremidad en duas fases na OU-105 en Seixalbo, ou a nova rotonda na conexión da OU-540 coa autovía A-52 en Barbadás.
Actualmente a Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas está a traballar na nova estratexia que inclúe novos TCA, e actuacións de exterminio de obstáculos nas marxes viarias para conformar as “estradas que perdoan”. Estas actuacións reforzaranse nos vindeiros anos con intervencións nos treitos de suspensión potencial de mellora, que contarán con financiación dos fondos Europeos FEDER, sendo a única comunidade que conseguiu financiar este tipo de actuacións a través dos mesmos e que, xunto á achega da Xunta, suma un investimento de 23 millóns de euros.